نکات مهم رانندگی در یخ و برف

امسال تقریبا تمام نقاط ایران، زمستان پر بارش و پر برفی را بعد از سال ها تجربه کردند. رانندگی در چنین برف و جاده هایی مهارت و دانش زیادی می خواهد تا مشکل آفرین نشود. واقعیت این است که در چنین روزهای سرد و برفی بهتر است تا آنجا که می شود از تردد در جاده ها خودداری کرد چون ریسک سفر در چنین هوایی واقعا بالاست. اما اگر به هر دلیلی در یک چنین شرایطی قرار گرفتید اولین چیزی که به آن نیاز دارید حفظ آرامش و اعتماد به نفس است. به عنوان یک راننده حرفه ای همیشه اولین کار این است که خونسرد باشید و آرام رانندگی کنید و بعد هم به دانش خود مراجعه کنید. این مقاله بعد از آن که از شما می خواهد تا در چنین شرایطی اعتماد به نفس داشید قصد دارد تا دانش لازم در این خصوص را در اختیارتان بگذارد تا به سلامت از این شرایط عبور کنید.

مسیر را بررسی کنید

قبل از سفر در فصل زمستان مسیر خود را چک کنید. از مواردی که قبل از سفر در زمستان باید از آنها آگاهی داشته باشید اطلاعات ترافیکی، وضعیت آب و هوایی و وضعیت جاده ها هستند. بنابراین پیش از شروع سفرِ خود برنامه ریزی کنید و شرایط آب وهوایی و ترافیکی جاده ها تا مقصدتان را بررسی کنید و اطلاعاتی از شرایط آب و هوایی و دمای مناطقی که از آن ها عبور می کنید، بیابید تا در صورت برفی بودن این مناطق قبل از سفر آمادگی کافی را داشته باشید. شما می توانید با تماس با شماره تلفن گویای 141 از وضعیت راه ها، محدودیت های ترافیکی و... مطلع شوید.

وسایل ضروری به همراه ببرید

مسافرت در فصل زمستان سختی های زیادی دارد و شما ممکن است در جاده در برف و کولاک گیر کنید و ناچارا برای مدتی در خودرو بمانید یا در جایی اقامت کنید. پس باید وسایلی مانند لباس های گرم، غذا، چراغ قوه، پتو، پاوربانک، رادیو، بیل، کیت کمک های اولیه و تایر زاپاس و وسایل ضروری دیگر را در صندوق خودرو خود قرار دهید. همچنین لباس شبرنگ و چراغ قوه را نیز به همراه خود ببرید.

مطلب پیشنهادی: نکات نگهداری از خودرو در زمستان

خودرو را تمیز نگه دارید

در زمستان خودرو خود را تمیز کنید و برف یا یخ روی خودرو به خصوص شیشه ها را تمیز کنید زیرا برف و یخ روی شیشه ها سبب کاهش دید شما در حین رانندگی می شود و می تواند خطرناک باشد. توجه کنید هیچ گونه آلودگی روی چراغ های خودرو وجود نداشته باشد.

با تمیز کردن خودرو خود در فصل زمستان از زنگ زدن بدنه جلوگیری کنید. اگر در زمستان به دل جاده های برفی زده اید پس از بازگشت از سفر خودروتان را به کارواش ببرید زیرا شرکت های راهسازی از نمک برای آب کردن یخ های روی جاده استفاده می کند و این نمک روی سطوح فولادی، آلومینومی و پلاستیکی خودرو اثر میگذارد.

خودروتان را به لاستیک های مناسب مجهز کنید

اگر قصد دارید در زمستان به مسافرت بروید برای حفظ جان خود و سرنشینان خودرو، ماشین خود را به لاستیک های مناسب زمستان مجهز کنید زیرا اگر تایرها چسبندگی نداشته باشند، نمی توان در جاده آنها را به خوبی کنترل کرد و دائما به این طرف و آن طرف لیز می خورد پس بهترین لاستیک ها را برای خودروتان خریداری کنید تا خودرو پایداری خود را در جاده حفظ و از لغزندگی تایرها جلوگیری شود.

قبل از سفر خودروی خود را آماده کنید

قبل از سفر در فصل زمستان خودرو خود را آماده کنید و عملکر خودروتان را از نظر کارکرد درست باتری، بخاری، برف پاک کن، مایعات موجود، درز پنجره ها، آینه های جانبی، چراغ های جلو و ... مورد بررسی قرار دهید.

زنجیر چرخ را فراموش نکنید

برای جلوگیری از لیزخوردن خودرو از زنجیر چرخ استفاده کنید. قبل از سفرِ خود برای یادگیری حداقل یک بار زنجیر چرخ ببندید تا در طول سفر خود دچار مشکل نشوید. از زنجیرچرخ، فقط برای تردد در جاده هایی که برروی آن ها برف به شکلی فشرده قرار گرفته است؛ استفاده کنید. در صورت نادیده گرفتن این توصیه سیستم تعلیق و... خودروی شما آسیب خواهد دید.

نور چراغ ها را بررسی کنید

در زمستان و رانندگی در هوای برفی دید راننده کاهش می یابد بنابراین قبل از سفر باید نور چراغ های خودرو، نور پایین، نور بالا و چراغ مه شکن خودرو را بررسی کنید. دقت کنید که شدت نور در زمان رانندگی در شرایط برفی سبب می شود نور در چشمتان بازتاب کند و این برایتان خطرناک است.

سلامت باتری را بررسی کنید

قدرت باتری در هوای سرد زمستان کاهش می یابد بنابرین در این شرایط باید زمان بیشتری برای راه اندازی یک موتور گازوئیلی یا دیزلی صرف نمود. قبل از شروع زمستان، وضعیت سلامت باتری خودرو را با استفاده از یک دستگاه multimeter بررسی کنید. برای بررسی ابتدا ماشینتان را خاموش کنید و دستگاه multimeter را روی ولتاژ DC تنظیم کرده و زبانه های آن را به پایانه های باتری وصل نمایید. اگر نمایشگر multimeter عدد 12.45 یا بیش از آن را نشان داد، باتری خودرو کامل شارژ شده است اما اگر عددی کمتر از 12.45 را نشان داد باتری در تامین قدرت مشکل دارد.

باک خودرو خود را پر کنید

در زمستان باک خودرو خود را پر کنید زیرا پر بودن باک خودرو شما مانع از ایجاد تراکم در لوله های سوختی و یخ زدگی می شود.

مایعات خودرو را چک کنید

قبل از سفر باید مایعات خودرو مانند ضد یخ و آب خودرو را مورد بررسی قرار دهید و به آن توجه کنید و مطمئن شوید هیچ گونه نشتی در مخازن این مایعات وجود نداشته باشد.

آماده شرایط اضطراری باشید

اگر در زمستان در جاده و برف و بوران گیر کردید، برای حفظ کردن خود، وسیله نقلیه و... از خودرو خود دور نشوید زیرا این کار سبب می شود گروه های امداد و نجات نتوانند سریعا شما را شناسایی و به شما کمک کنند، آنچه مسلم است گروه های امداد و نجات می توانند خودرو را سریع تر از نفر شناسایی کنند و به کمک بیایند.

در صورتی که خودرو خود را در مکانی متوقف کردید، دور خودروتان مثلث های شب رنگ قرار دهید و یا به آنتن خودرو یا پنجره ها پرچم های قرمز رنگ را متصل کنید. اگر برای گرم کردن خود و استفاده از بخاری، خودرو را برای مدت زمان زیادی روشن نگه دارید لوله اگزوز توسط برف مسدود می شود و منوکسید کربن به درون خودرو راه می یابد.

نکاتی دیگری که هنگام رانندگی در برف باید بدانید:

• کفش هایی راحت و خشک بپوشید تا در هنگام رانندگی در شرایط برفی بهتر و راحت تر به پدال های خودروی خود تسلط داشته باشید.

• تمام چراغ های خودروی خود را به منظور تامین دید کافی در هنگام بارش برفِ سنگین روشن کنید.

• در شرایطی از چراغ های نوربالای خود استفاده کنید که شعاع دیدتان به کمتر از 100 متر برسد.

• در بزرگراه ها خودروهای سبک می توانند با 110کیلومتر در ساعت حرکت کنند. در جاده در طول روز کلیه وسایل نقلیه می توانند تا 95 کیلومتر سرعت داشته باشند. در شب کلیه وسایل نقلیه می توانند 85 کیلومتر سرعت داشته باشند.

• سرعت مجاز در جاده های فرعی هم هنگام روز 85 کیلومتر و هنگام شب 75 کیلومتر است. کاهش سرعت به میزان 10 کیلومتر در ساعت، تصادفات و تلفات جانی را کاهش می دهد.

• در آزاد راه ها سرعت مجاز انواع سواری و وانت بار 120کیلومتر و اتوبوس مینی بوس، تریلر و کامیون 110کیلومتر و حداقل سرعت این وسایل نقلیه در اتوبان ها 70کیلومتر در ساعت است.

• در طول جاده به علایم و هشدارها توجه کنید.

• هنگام عبور از مناطق پرتردد و محل عبور حیوانات اهلی، دقت نمایید.

• در هنگام تعویض تایر فاصله ایمنی از خط ترافیک را حفظ نمایید.

• ضخامت عاج لاستیک برای ترددهای برون شهری باید حداقل سه میلی متر باشد.

• به ازای هر 15کیلومتر سرعت به اندازه طول یک ماشین با خودروی جلویی فاصله خود را حفظ کنید.

• بستن کمربند ایمنی به عنوان یک قانون الزامی است.

• در صورت وجود برف در سطح جاده برای حرکت کردن از جای لاستیک خودرو های دیگر استفاده کنید.

• اگر برف چشمان شما را اذیت می کند می توانید از عینک آفتابی استفاده کنید.

• مراقب مناطقی از جاده که در معرض تابش نور خورشید قرار ندارد باشید، زیرا در این مناطق میزان یخ زدگی جاده بیشتر است.

رانندگی در برف با ماشین دنده ای

اول یادتان باشد که باید به طور کلی در هوای برفی آرام و آهسته رانندگی کنید و از اقدامات و تصمیمات ناگهانی مانند ترمز زدن، دور زدن، سبقت گرفتن و… خودداری کنید تا کنترل خودرو را از دست ندهید.

در خودروهای دنده‌ای برای راه افتادن ماشین که در حالت پارک قرار دارد، اول دنده را روی ۲ بگذارید و سپس آرام پدال گاز را فشار دهید. همزمان آهسته پدال کلاچ را رها کنید و وقتی خودرو حرکت کرد آرام و آهسته به مسیر خود ادامه دهید. حواستان باشد تا زیادی گاز ندهید؛ چرا که باعث هرز چرخیدن چرخ‌ها می‌شود و زیر تایرها چاله ایجاد می‌شود.

اگر مسیر پیش‌روی شما سربالایی است باید با دنده یک حرکت کنید تا به سرعت مناسب برسید. اینجا هم دقت کنید زیادی از حد پدال گاز را فشار ندهید و اگر نتوانستید بالا بروید از ترمز کردن دوری کنید و فقط ماشین را در دنده عقب قرار دهید.

چرخاندن ناگهانی فرمان و سبقت گرفتن بی‌موقع باعث سرخوردن ماشین می‌شود و حتی ممکن است کاملا از مسیر خارج شوید.

اگر خودروی دیفرانسیل جلو دارید که هنگام رانندگی در برف و جاده‌های لغزنده نسبت به مالکان خودروهای دیفرانسیل عقب خیال‌تان راحت‌تر است. اما اگر خودروی شما دیفرانسیل عقب است تا جایی که می‌توانید عقب خودرو را سنگین کنید تا مانع سرخوردن و چرخیدن عقب آن شوید.

اگر به هر دلیل خودرو در مسیر سرخورد، دستپاچه و سراسیمه نشوید و اشتباهی پدال گاز را فشار ندهید. حواستان باشد ناگهانی ترمز نکنید و اول آرام فرمان را به سمت مسیر اصلی بچرخانید. فرمان باید به سمتی بچرخد که عقب ماشین به آن سمت سرخورده است. نکته‌ای که خیلی باید به آن دقت کنید این است که به هیچ عنوان خودرو را خلاص نکنید.

رانندگی در برف با ماشین اتومات

رانندگی در برف و جاده‌های لغزنده با خودروهای دنده‌ای به مراتب راحت‌تر از خودروهای دنده اتوماتیک است؛ چراکه کنترل قدرت موتور در اختیار راننده است.

البته رانندگان خودروهای اتوماتیک نباید از این حرف‌ها نگران شوند. در بیشتر ماشین‌های اتومات امروزی حالتی به نام Snow Mode وجود دارد و همان‌طور که از نام آن پیدا است برای رانندگی در برف تعبیه شده است. در واقع عملکرد Snow Mode این است که اجازه نمی‌دهد لاستیک‌ها هرز بگردند.

در طرف مقابل ممکن است ماشین دنده اتومات شما از این قابلیت بی‌بهره باشد. بنابراین برای رانندگی در برف با ماشین اتومات باید دنده را به جای D روی ۲ یا L قرار دهید. در حالت L دنده فقط روی یک قرار می‌گیرد و دنده‌ی ۲ در گیربکس‌های اتوماتیک یعنی آخرین دنده ۲ است.

بسیاری از ماشین‌های دنده اتومات از سیستم تیپ‌ترونیک بهره می‌برند که اگر دقت کنید روی آن علامت‌های + و – را مشاهده می‌کنید. این سیستم به شما کمک می‌کند تا دنده به صورت دستی تعویض شود. دیگر موارد رانندگی در برف با ماشین دنده ای و اتومات تقریبا یکسان است.

آرام رانندگی کنید

مهم‌ترین نکته از نکات مهم رانندگی در برف که پیش‌نیاز دیگر نکات محسوب می‌شود، رانندگی آرام و صبورانه است. باور کنید که مایکل شوماخر ((Michael Schumacher و کن بلاک ((Ken Block هم در برف، مخصوصاً در نقاطی که دیگر راننده‌ها هم حضور دارند سرعتشان را پایین نگاه می‌دارند. پس اصراری به‌سرعت بالا و سبقت گرفتن و یا بدتر از آن لایی کشیدن نداشته باشید که حداقل ضرری که بهتان می‌رسد خسارت به ماشینتان است. حداکثر ضرر هم سقف ندارد. همه‌ی حرکات مانند شتاب‌گیری، ترمز، تغییر جهت و حتی جابه‌جایی بین خطوط در برف باید به آهستگی انجام گیرد. هر اقدام ناگهانی می‌تواند منجر به از دست رفتن کنترل ماشین شود که آغاز حادثه است. صبر و حوصله و خونسردی را فراموش نکنید.

برای شروع حرکت بر روی برف در توقف کامل، دنده‌ی خودروی خود را روی 2 بگذارید و به آهستگی گاز را فشار دهید. فراموش نکنید که همه‌ی حرکات باید به آهستگی انجام شود حتی رها کردن کلاچ. پس از راه افتادن خودرو، با کم‌ترین دور موتور ممکن به حرکت خود ادامه دهید. اگر بیش‌ازحد به پدال گاز فشار وارد کنید، تنها باعث می‌شوید که چرخ‌ها بدون اصطکاک هرز بچرخند و خود را درون چاله‌ای که خود ساخته‌اید گرفتار کنید. در ادامه توضیح می‌دهیم که اگر در چاله گیر کردید چگونه از آن خارج شوید.

در سربالایی با دنده 1 به سمت بالا حرکت کنید و سرعت مناسب را پیدا کنید. بی‌دلیل، زیاد گاز ندهید تا هرز گردی به وجود نیاید. اگر خودروی‌تان ایستاد به‌هیچ‌وجه ترمز نکنید و فقط به‌سرعت ماشین را در دنده‌عقب بگذارید.

در حرکت در مسیر صاف از سبک‌ترین دنده‌ی ممکن استفاده کنید تا سطح تماس لاستیک با زمین به بیشترین حد برسد.

اگر احساس کردید لاستیکتان زیاد هرز می‌گردد باد آن را کم کنید. این کار هم موجب افزایش اصطکاک و درنتیجه عملکرد بهتر می‌شود. پس از عادی شدن شرایط، در اولین فرصت مجدداً با تنظیم باد شرایط را به حالت اول بازگردانید.

هنگامی‌که قصد دور زدن داشتید فرمان را تا انتها نچرخانید چون منجر به سرخوردن می‌شود. شعاع وسیع‌تری را برای دور زدن انتخاب کنید و سپس این عمل را انجام دهید.

استفاده از نور بالا در شرایط برف و بوران، به‌خصوص هنگامی‌که با مه گرفتگی همراه باشد نتیجه‌ی معکوس می‌دهد؛ یعنی میدان دید شما را کاهش می‌دهد. مه شکن خودرو را روشن کنید و اگر خودروی شما مه شکن ندارد با نورپایین برانید.

در شرایطی که میزان برف بر روی زمین زیاد باشد و یا مسیر خیلی لغزنده باشد، حتی باوجود داشتن لاستیک‌های مناسب امکان اینکه به مشکل بربخورید وجود دارد. اینجا جایی است که زنجیر چرخ به کمک شما می‌آید. لطفاً این تصور را از سرتان بیرون کنید که اگر ماشینتان 2 دیفرانسیل است نیازی به زنجیر چرخ ندارید. زنجیر چرخ کمک می‌کند که تسلط بیشتری به اوضاع داشته باشید، مخصوصاً در سراشیبی، پس در مورد استفاده از آن شک نکنید. البته این را هم بگوییم که اگر خودروی‌تان 2 دیفرانسیل است حتماً 4 تا چرخ را به زنجیر مجهز کنید نه‌ فقط 2 چرخ، وگرنه عملاً خودروی شما تک دیفرانسیل می‌شود.

اگر خودروی شما به کروز کنترل مجهز است و عادت به استفاده از آن دارید، این عادت را هنگام رانندگی در برف کنار بگذارید. کروز کنترل در هر شرایطی می‌خواهد سرعت را ثابت نگه دارد، به همین دلیل وقتی سُر بخورید و یا در چاله گیر کنید، این اصرار بر ثابت نگه‌داشتن سرعت دردسرساز می‌شود.

در سطوح لغزنده از تغییر ناگهانی دنده خودداری کنید چون منجر به تغییر سرعت ناگهانی می‌شود.

مطلب پیشنهادی: همه چیز درباره کروز کنترل و نحوه عملکرد آن