نحوه چک کردن تسمه خودرو
تسمه‌هایی که اطراف موتور خودرو قرار دارند، اجزائی مانند کمپرسور کولر، پمپ هیدرولیک فرمان، دینام و واتر پمپ را به کار می‌اندازند. اما تسمه‌ها با گذشت زمان کهنه و فرسوده می‌شوند و پاره شدن یکی از تسمه‌ها می‌تواند آسیبی جدی به موتور یا اجزاء آن وارد کند. پس نیاز است تا هر از چندگاهی تسمه های خودرو را چک کنیم.
سابق بر این برای هر قسمت از خودرو یک تسمه وجود داشت که دور هر قسمت پیچیده می‌شد. مثلا تسمه موتور، تسمه فرمان و .... به‌جهت این‌که بازبینی تعداد زیادی تسمه وقت و انرژی زیادی می‌برد در خودروهای امروزی تمامی اجزا با یک تسمه به نام تسمه دینام خودرو به کار می افتند. در نتیجه این فرآیند که تعداد تسمه‌ها کاهش یافت علاوه‌بر راحت‌تر شدن روند چک‌آپ، خودرو هم روان تر کار می‌کند.
به تسمه دینام، تسمه جلو یا تسمه مارپیچ نیز می گویند. علت این نام‌گذاری پیچیده شدن تسمه دینام به دور دستگاه‌ها، هرزگردها و سفت‌کننده هاست. تسمه پروانه هم قسمتی از تسمه دینام بوده است که از زمانی‌که فن‌های خودرو الکترونیکی شدند این قسمت هم به‌تبع حذف شد.
یکی از مهم‌ترین اجزای خودرو که عملکرد کلیدی در سلامت موتور خودرو دارد تسمه تایمینگ یا اصطلاحا تسمه تایم است. در واقع بدون تسمه تایم موتور خودرو از کار خواهد افتاد.
حال اگر بررسی سلامت تسمه تایم را پشت گوش بیندازیم در زمانی‌که انتظارش را نداریم پاره خواهد شد و در آن زمان ضررهایی بازگشت ناپذیر به موتور خودرو وارد می‌شود. این مقاله می خواهد به شما یاد دهد چگونه وضعیت تسمه خودرو را چک کنید و همچنین قصد دارد شما را با علائمی آشنا کند که به شما می گوید زمان تعویض تسمه ها رسیده است. با ما همراه باشید.
با پاره شدن تسمه ها دقیقا چه اتفاقی می‌افتد؟
در خودروهای جدید سوپاپ‌ها در محلی به نام سیلندر باز می‌شوند. اگر تسمه تایم شما پاره شده باشد سوپاپ‌ها در زمان نادرستی باز می‌شوند و با پیستون‌ها برخورد خواهند کرد و دمای موتور به سرعت بالا می‌رود.
اگر تسمه دینام پاره شود، دینام دیگر به باتری برق نمی‌رساند و آن را شارژ نمی‌کند، کمپرسور کولر نیز از کار خواهد افتاد.
اگر خودرو دارای یک تسمه مارپیچی باشد که همه اجزاء را به کار می‌اندازد، در صورت پاره شدن آن همه اتفاق های فوق رخ خواهند داد. به محض این که مشاهده کردید دمای موتور در حال بالا رفتن است، بلافاصله کنار بزنید و تسمه‌ها را چک کنید در غیر این صورت شاید برایتان غیرقابل باور باشد که این اتفاق چه ضرر هایی می تواند به خودرو وارد کند. این اتفاق می تواند چندین میلیون ضرر مالی نیز به شما وارد کند.
مراحل چک کردن تسمه تایم خودرو
مرحله اول
شنوایی تان را به کار بیندازید! کشش کم یا زیاد معمولا با سر و صدا همراه است. این صدا می تواند به صورت جیغ یا تق تقی باشد که از زیر قاب تسمه تایم شنیده می شود. اگر تسمه شل شده باشد، ممکن است هنگام حرکت با دور موتور بالا یا بار زیاد مشکلاتی پیش بیاید. اگر میزان کشش تسمه تایم مناسب نباشد، زمان بندی سوپاپ ها به هم می خورد و باعث پایین آمدن توان موتور و ریپ زدن می شود. حتی ممکن است موتور استارت هم نزند.
مرحله دوم
اگر موتور روشن می شود، همان سمتی از ماشین که پولی ها قرار دارند بایستید و سعی کنید تشخیص بدهید صدا از کجاست. اگر صدا از قسمت جلوی موتور می آید، ایراد از اجزاء موتور نیست و ممکن است به خاطر شل شدن و لق زدن تسمه تایم باشد.
مرحله سوم
اگر موتور روشن نمی شود و خودتان می خواهید به عیب و ایراد تسمه تایم پی ببرید، باید بعضی اجزاء را باز کنید تا به قاب تسمه تایم دسترسی پیدا کنید. پس از دسترسی به قاب، آن را بردارید و میزان شل بودن تسمه را چک کنید. البته باید کمی آزاد باشد ولی نه خیلی زیاد.
مرحله چهارم
وقتی قاب را برداشتید، میزان شل و سفت بودن همه پولی ها و تسمه را چک کنید. اگر چیزی پاره یا شکسته شده باشد نیز به راحتی قابل رویت خواهد بود.
مرحله پنجم
حالا که قاب را برداشته اید، کار عاقلانه ای است که تسمه تایم و همه پولی ها را عوض کنید.
مرحله ششم
اطمینان حاصل کنید همه چیز را درست سرجای خودش می بندید و کشش تسمه را به اندازه لازم تنظیم می کنید.
مطلب پیشنهادی: نحوه تعویض تسمه تایم پراید
تسمه ها هر چند وقت یک بار نیاز به چک شدن دارند؟
از نظر کارشناسان، تسمه‌های V باید هر چهار سال یکبار و یا بعد از ۵۸۰۰۰ کیلومتر کارکرد تعویض بشوند، در حالی که تسمه‌های مارپیچی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تا ۸۰۰۰۰ کیلومتر هم کار کنند. با این حال، بهتر است در دوره‌های زمانی معین که بهترین حالتش ماهی یک بار است، تسمه‌ها را چک کنید.
نشانه های زمان تعویض تسمه تایم چیست؟
توجه داشته باشید بسیاری از تسمه‌های جدید که از کامپوزیت ساخته می‌شوند هیچ نشانه‌ای از پوسیدگی نشان نمی‌دهند تا زمانی که پاره شوند اما همچنان نشانه هایی وجود دارد که از آن طریق می توان متوجه مشکل در تسمه شد:
1- مشکلات اگزوز
یکی از مشکلات مربوط به تسمه تایم ،دود کردن بیش از حد اگزوز است زیرا اگر تسمه تایم مشکل داشته باشد ،موتور باید تلاش بیشتری برای به حرکت در آوردن قطعات خود کند پس فشار بیشتری به آن وارد می شود و به همین علت دود زیادی از اگزوز خارج می گردد.
2-مشکلات استارت و حرکت
تسمه تایم یکی از قطعات خودرو است که کاملا دقیق طراحی شده و همیشه باید تنظیم باشد تا بتواند به ازای هر یک بار چرخیدن میل بادامک، دو بار میل لنگ را بچرخاند. با چرخش میل بادامک ، دریچه ها یا سوپاپ های ورود و خروج گاز باز و بسته می شوند.
متناسب با لحظه حرکت پیستون ها این دریچه ها باز و بسته می شوند. پس اگر زمان بندی این چرخه به هم بریزد بقیه چیزها نیز از تنظیم خارج می گردند که این امر می تواند باعث درست استارت نخوردن خودرو شود.
3- از بین رفتن دندانه ها
تسمه تایم باید هر 60 هزار مایل عوض شود، اما در برخی وسائل نقلیه این عدد می تواند تا 110 هزار مایل هم باشد. تسمه تایم های کارکرده در مدت زمان استفاده شان ، فرسایش و خوردگی دندانه ها را به دنبال دارد.
4- دور موتور بد عمل می کند
اگر هنگام رانندگی متوجه شدید موتورتان تنظیم نیست و درست عمل نمی کند و دور موتور به 2 تا 4 هزار دور رسیده ، باید تسمه تایم را چک کنید زیرا اگر تسمه تایم شُل شده باشد، خودرو شروع به لغزش می کند و در حین شتاب ، دور موتور بالاتر می رود. این می تواند نشانه از بین رفتن دندانه ها هم باشد.