سیبک فرمان چیست و علائم خرابی آن کدامند؟

در خودرو قطعه ای به نام سیبک فرمان (به انگلیسی Ball Joint) وجود دارد که علاوه بر متصل کردن چرخ ها به سیستم تعلیق، واسطه چرخیدن چرخ ها هم می شود. این قطعه کروی شکل، باعث چرخش چند محور مجزا، به صورت هم زمان می شود. سیبک فرمان، از یک طرف به طبق های خودرو و از سوی دیگر به متعلقات چرخ متصل می شود. فرمان خودرو را به هر طرف بچرخانید، این قطعه هم چرخ ها را به همان طرف می چرخاند. سیبک ها همواره تحت فشار نیروهای کششی هستند و تلاش می کنند که از میزان اصطکاک به وجود آمده در بین قطعات بکاهند.

سیبک فرمان علاوه بر جهت دهی به چرخ های خودرو، تحمل بخشی از وزن خودرو را نیز بر عهده دارد. همان طور که ملاحظه می کنید این قطعه یعنی سیبک فرمان نقش بسیار مهمی را در خودرو بازی می کند گرچه ممکن است چندان به چشم نیاید. به همین خاطر در این مقاله قصد داریم تا ضمن معرفی این قطعه به معرفی علائم خرابی و دلایل آسیب دیدن آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

سیبک خودرو چیست؟

سیبک ها قطعاتی از خودرو هستند که نقش بسیار مهمی را در حرکت خودرو ایفا می کنند. سیبک ها معمولا در سیستم فرمان و سیستم تعلیق خودرو کاربرد دارند و وظیفه شان به طور کلی، فراهم سازی امکان حرکت دورانی و چرخشی در هنگام نیاز است. وظیفه سیبک فرمان، انتقال فرمان چرخش به چرخ ها و وظیفه سیبک سیستم تعلیق، فراهم آوردن امکان حرکت نرم خودرو در هنگام عبور از سطوح ناهموار است. با ما در ادامه همراه باشید تا ضمن معرفی دقیق تر این قطعه، علائم خرابی سیبک را نیز بررسی کنیم و وظیفه این قطعه مهم در خودرو را شرح دهیم.

سیبک یک قطعه کروی فلزی است که به آن یک بازو متصل شده است، این قطعه کروی در درون یک محفظه فولادی که اطراف آن با لاستیک پوشانده شده حرکت دورانی می‌کند. این حرکت دورانی باعث می شود تا قطعه ای که در قسمت بازوی سیبک متصل شده است، توانایی حرکت به طرفین و بالا و پایین را به طور همزمان داشته باشد. بنابراین این قطعات نقش مهمی را در فرمان پذیری خودرو و همچنین در سیستم تعلیق خودرو بازی می کنند.

هنگامی که شما فرمان خودرو را به یک جهت می چرخانید، سیبک فرمان این حرکت را به چرخ ها منتقل می کند و از طرفی حرکت در جهت بالا و پایین، سبب می شود تا در هنگام حرکت خودرو در دست اندازها و سطوح ناهموار، چرخ ها از انعطاف پذیری مورد نیاز بهره مند شوند. به همین علت است که وجود هر گونه اشکال در این قطعه به طور مستقیم در سیستم تعلیق و فرمان خودرو تاثیر خواهد گذاشت.

علائم خرابی سیبک فرمان

سیبک فرمان همانند دیگر قطعات سیستم تعلیق تحت فشار زیادی است و با توجه به اهمیت آن باید از سلامت آنها اطمینان یافت. ممکن است این قطعه در اثر ضربات شدید در تصادفات یا عبور از مسیرهای ناهموار دچار لهیدگی و حتی شکستگی شود. به علاوه این قطعه در معرض خوردگی و زنگ زدگی نیز قرار دارد و در اثر کارکرد به مدت طولانی و قرار گرفتن تحت فشار می تواند دچار سایش و لقی نیز شود.

هرزشدن مهره و یا خرابی رزوه پیچ سیبک، پارگی گردگیر و نفوذ گرد و غبار به داخل سیبک نیز از اتفاقاتی هستند که ممکن است برای این قطعه رخ دهد.

آسیب دیدگی سیبک فرمان به هر دلیلی از جمله دلایل مذکور می تواند علائمی همچون افزایش فرسودگی سایر قطعات سیستم فرمان، ساییده شدن لاستیک های جلوی خودرو یا به اصطلاح لاستیک سایی ، کاهش فرمان پذیری خودرو، سفت شدن فرمان خودرو یا لقی و خلاصی بیش از حد آن و عدم بازگشت اتوماتیک فرمان خودرو به وضعیت مستقیم پس از عبور از پیچ را به همراه داشته باشد.

کشیده شدن فرمان به یک سمت، شنیده شدن صدا در هنگام عبور از دست انداز و لرزش فرمان در زمان حرکت یا پیچیدن خودرو از دیگر علائم خرابی سیبک فرمان است.

چرا سیبک فرمان آسیب می بیند؟

از جمله عوامل مهم بروز مشکل در سیبک فرمان می توان به پارگی گردگیر سیبک، زنگ زدگی، خوردگی و هرز شدن مهره و رزوه پیچ سیبک اشاره کرد.

در گذشته بیشتر از سیبک های گریس دار استفاده می شد. سیبک های گریس دار با هر بار تعویض روغن باید گریس کاری می شدند. در حال حاضر، تولید و به کارگیری این قطعات در خودرو، بهینه شده و نیاز به مراقبت خاصی ندارند، اما به این معنی نیست که به طور کامل از رسیدگی به سیبک فرمان غافل شویم.

در بیشتر موارد، بدون روغن کار کردن سیبک فرمان و مرغوب نبودن جنس سیبک باعث خرابی آن می شود. عامل دیگری که منجر به خرابی سیبک فرمان می شود، پاره شدن گردگیرهاست.